Βιογραφικό

Τι τα χρειάζομαι τα πόδια, όταν μπορώ να πετάω;

Η παρούσα έκθεση έργων της Αμάντια Ροκάι, φιλοτεχνημένα το διάστημα 2021-22,με κεντρική θεματολογία της Φρίντα Κάλ, ως καθολικό και διαχρονικό σύμβολο, επεξεργάζεται με ευφάνταστο μορφικό πλούτο, ευρηματικότητα και ανανεωτική ματιά τις μείζονες ποιότητες που διαπερνούν τη ζωή και το έργο της ζωγράφου, όπως το τραύμα, τη σωματικότητα, τη δύναμη και κυρίως την υπέρβαση του πόνου και της ασθένειας μέσω της διαρκούς, επανασύνθεσης του εαυτού.

Στα έργα της Αμάντια Ροκάι βλέπουμε τη Φρίντα μέσα από τις διαφορετικές μεταμορφώσεις που της προσδίδει η ζωγράφος, αξιοποιώντας -με ναϊφ και τολμηρή διάθεση- μία απρόσμενη πληθώρα ένθετων υλικών, κυρίως ανακυκλώσιμων, δημιουργώντας πορτρέτα ανάγλυφα, πληθωρικά και δονούμενα από την ένταση και τη διαύγεια της δαψιλούς χρωματικης παλέτας.

Η καλλιτέχνης δεν περιορίζεται στη μυθολογία της Φρίντα, ούτε την αντιμετωπίζει μονοσήμαντα ως είδωλο του γυναικείου κινήματος, αλλά στην βασική δομή της μορφής της Φρίντας ενσαρκώνεται η θηλυκή οντότητα με όλα τα κοιτάσματα των εσωτερικών της δυνάμεων αλλά και ευρύτερα στο πρόσωπο της προβάλλονται οι ιδέες της δύναμης, της υπέρβασης, της ψυχικής ρωγμής αλλά και της ψυχικής ανθεκτικότητας.

Στα πορτρέτα της Φρίντα επενδύονται τα επεισόδια μιας ολόκληρης ψυχικής διαδρομής και διαδικασίας που περιλαμβανει την ανάδυση του προσώπου στο φως και στη ζωτικότητα, μέσα από την εκρηκτικότητα της σύνθεσης και της πληθωρικής διακοσμηκότητας, αλλά παράλληλα και τη συναισθηματική αναδίπλωση μέσα από την αφαιρετικότητα της απόδοσης και την κυριολεκτική απόκρυψη του προσώπου υποκατεστημένη από ένα χρωματικό πεδίο.

Ως ένοικοι της μορφής, οι ψυχικές διαδρομές φωταγωγούνται σε αυτά τα πορτρέτα με μία ποιότητα προσιδιάζουσα στη θέση του Merleau-Ponty κατά την οποία”το ανθρώπινο σώμα είναι έμψυχο και η ψυχή του ένσαρκη”. Υπό αυτό το πρίσμα, οι πολλαπλές εκδοχές της προσωπογραφίας της Φρίντα Κάλο και η μετάπλασή της καθίστανται ομότοπες με την επικράτεια του φαντασιακού, του τραυματικού και του υπερβατικού πεδίου κάθε γυναίκας και ανθρώπινης ύπαρξης.

Η Αμάντα Ροκάι διαχειριζόμενη τη βεβαρημένη συμβολικά μορφή της Φρίντα και ανάγοντάς την σε ένα αρχέτυπο, ανανεώνει τους προβληματισμούς της γύρω από τα ψυχοσωματικά ζητήματα και κυρίως προκρίνει τις δυνατότητες υπέρβασης των φυσικών μας περιορισμών καθώς και το θεραπευτικό μεγαλείο του έργου τέχνης και της υλοποίησης του, τεκμηριώνοντας έτσι, την εμβληματική δήλωση της Φρίντα Κάλο “Τι τα χρειάζομαι τα πόδια, όταν μπορώ να πετάω;”

Ευαγγελία Νάκα

Ιστορικός Τέχνης, Υπ. Διδάκτωρ Paris 1 Pantheon-Sorbonne